Osteoporoz Döneminde 'Kırıklar' Artıyor!

En sık görülen metabolik kemik hastalığı olan ‘osteoporoz’ düşük kemik kütlesi ve kemik mikro yapısının bozulması sonucu kemik kırılganlığının ve kırık mümkünlüğünün artması ile karakterize bir iskelet sistemi sorunu.

Günümüzde dünyada 200 milyondan fazla beşerde kemik erimesi olduğu varsayım ediliyor. Türkiye’de son yıllarda yapılan bir çalışmada da; 50 yaş üstündeki her dört şahıstan birinde kemik erimesi tespit edilmiş. Osteoporoz hayat mühleti uzadıkça giderek daha büyük ve daha değerli bir halk sıhhati sorunu haline geliyor.

Ciddi bir travma olmaksızın kolay düşme yahut zorlanma ile oluşabilen kırıklar, osteoporozun yol açtığı en değerli sorunlardan. Bu nedenle osteoporozun, şimdi kırığa yol açmadan erken periyotta teşhis edilip gerekli tedbir ve tedaviler ile denetim altına alınması büyük ehemmiyet taşıyor.

Acıbadem Altunizade Hastanesi Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, kemik kitlesinin korunması ve geliştirilmesinde kilit role sahip olan sporun osteoporoz hastalarında da büyük ehemmiyet taşıdığına dikkat çekerek, “Zira, genel gözetici tedbirler ile kalsiyum ve D vitamini kullanımının yanı sıra nizamlı yapılan sporla osteoporoz kaynaklı kırıkların oluşması önlenebiliyor. Ancak her bireyin farklı özellikler taşıması nedeniyle antrenmanlar kesinlikle bireye özel olmalıdır” diyor.

Mutlaka tabibe başvurun!

Ergenlik devrinin sonlanmasıyla birlikte kemik gelişiminin yüzde 98’i tamamlanıyor. Kemik kütlesi genelde 20-40 yaşlarında sabit kalırken, 40-45 yaşlarından sonra ise yılda yaklaşık yüzde 0.5-1 oranında azalıyor. Münasebetiyle büyüme periyodunda yapılan idmanlar kemik oluşumuna yardımcı olurken, yetişkinlik periyodunda kemiğin korunmasına destek veriyor. Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, lakin antrenman programına yeni başlayacak olan hastaların kas iskelet sistemi açısından öncesinde kesinlikle bir tabip tarafından değerlendirilmeleri gerektiği ihtarında bulunarak, “Egzersizin de bir reçete olduğu unutulmamalı. İdmanlar, hangi sıklıkla hangi mühletle neler yapılması gerektiği bir tabip tarafından belirtildiğinde sağlıklı olabilir” diye konuşuyor.

Yürüyün, dans edin, tenis oynayın

Osteoporoz hastalarına önerilen en tesirli antrenmanlardan biri tempolu ve süratli yürümek! Bunun nedeni ise yürüyüşün inançlı olması, herkes tarafından rahatça yapılabilmesi ve tempolu olduğunda kemik üretimini da uyarması. İdman gayeli yapılan tempolu yürüyüşlerin kalça kırığı riskini yüzde 30 oranında azalttığı yapılan çalışmalarla ortaya konmuş. Bu nedenle mümkünse her gün, en azından haftanın 3-4 günü 30’ar dakika tempolu yürümeyi alışkanlık edinin. Birebir vakitte tenis, dans ve yük antrenmanları de kemik üretimini uyarmaları nedeniyle osteoporozda önerilen idmanlar ortasında yer alıyor. Fakat omurgadaki basıncı arttıracağı için omurga kırığı açısından yüksek riskli kümede yer alıyorsanız, koşu üzere yüksek darbeli sporlardan kaçınmanız büyük ehemmiyet taşıyor.

İleri osteoporoza ‘su sporları’

Yüzmek üzere su içinde uygulanan idmanlar kemik üzerinde kâfi yerçekimsel yüklenme oluşturmadıkları için osteoporoz hastalarında çoklukla tesirli olmuyor. Fakat ileri osteoporoz hastalarında günlük ömür aktivitelerinde dayanak ve konfor sağlaması, dengeyi güçlendirmesi ve böylelikle düşme riskini azaltması sebebiyle tercih edilebiliyor.

Düşme riskini önlemek için

Osteoporoz bağlantılı kırıkların çoğunluğu düşmelerden kaynaklanıyor. Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, en sık görülen mesken kazalarının da düşmek olduğuna dikkat çekerek, “Osteoporoz hastalarında duruş denetiminin bozulduğu biliniyor. Hasebiyle düşmeyi engellemek için konutta çarçabuk yapılabilen denge-koordinasyon ve güçlendirme idmanları öneriliyor. Bir derlemede, kombine antrenman tedavilerinin düşmeleri yüzde 30 oranına kadar azalttığı belirtiliyor” diye konuşuyor.

Tai-chi duruş denetimi için önemli

Duruş denetimini sağlamak düşme riskini büyük ölçüde önlüyor. Tai-chi üzere derin duyu idmanlarının de duruş denetimini güçlendirmede tesirli oldukları, yapılan çalışmalarda ortaya konmuş. Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, Tai-chi antrenmanlarının klasik bir aerobik antrenman hali olduğunu belirterek, “Tai-chi antrenmanlarının yoğunluğu ekseriyetle düşük-orta seviyede oluyor ve tempolu yürüyüşe benziyor. Bu yüzden ileri yaştaki şahıslar yahut kronik hastalığı olanlar da inançlı bir halde yapabilirler” bilgisini veriyor.

Osteoporoz hastalarında sporun 5 değerli hedefi!

Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Uğur Diliçıkık, osteoporoz hastalarında sporun 5 değerli gayesini şöyle sıralıyor: